Ceredigion Off-Limits? Meet the CHYPS

By CHYPS in 

Why hello there! Welcome to the Ceredigion Off-Limits travel blog =) 

We’ve been working in and around Ceredigion since 2017 doing what we can to preserve and record anything to do with our heritage. So anywhere between the 19th and 20th Century. It’s a part of the national project we’ve undertaken along with six other groups to do our bit in preserving Welsh Heritage, whether it’s how home life or working life has evolved in different ways and the places where we’ve enjoyed ourselves with local entertainment.

Most of the panel is comprised of young adults, but we welcome anyone from the ages of 16 to 25 and regularly meet in the Royal Commission every Thursday. We research and plan everything from here including where we’d like to visit, our theme for the year and generally the direction we would like to go next. It’s all youth-led which gives each one of us a voice in the way things are run here! It’s great fun and empowering =) 

We are currently on our last year on the Unloved Heritage project focusing on entertainment and leisure times of Ceredigion, including the many cinemas that have appeared and disappeared within and around Aberystwyth, as well as churches and chapels which were early forms of entertainment in the 1800s predominantly. 

Will be sure to post again soon. Keep your peepers peeled for updates and new content on our very own travel blog https://ceredigionofflimits.home.blog


Uchafbwyntiau Gwanwyn / Haf 2018

By Polly Groom in 

Wrth i’r tymor hydref gydio’n dynn, roeddwn i’n meddwl y byddai’n arfer addas i grynhoi rhai o’m huchafbwyntiau personol i hyd yma ar ein taith Treftadaeth Ddisylw?. Mae wedi bod yn wanwyn a haf prysur, ac mae pobl ifanc o bob cwr o Gymru wedi bod allan yn darganfod eu treftadaeth a dysgu pob math o sgiliau newydd.

Ar ddechrau’r haf, roedd yn bleser gennym groesawu tri grŵp Treftadaeth Ddisylw? i Gloddfeydd Silica Dinas lle cawsom antur yn dringo i fyny’r rhaeadr, archwilio’r gloddfa segur a dysgu am ffotograffiaeth mewn golau isel. Gwnaeth ein pobl ifanc gynhyrchu lluniau GWYCH a gafodd eu cynnwys yng nghylchgrawn ‘Descent’! https://www.facebook.com/Gwentcavers/photos/a.778641572182244/1793479610698430/?type=3&theater  Diolch o galon i Glwb Ogofa Gwent am hwyluso’r peth. Fe welwn ni chi’r tymor nesaf?

Uchafbwynt (llythrennol iawn) ein grŵp o Lanelli oedd cael y cyfle i hedfan fyny fry mewn awyren fach a thynnu lluniau o’r awyr. Er gwaethaf pryderon gan rai (awyren fach iawn oedd hi, wedi’r cwbl!) gwnaeth pawb hedfan dros Sir Benfro ar ddiwrnod crasboeth a thynnu rhai delweddau gwych.  Cafodd un o’n cyfranogwyr y cyfle i hedfan yr awyren am gyfnod byr hyd yn oed. (Na. Dydyn ni ddim yn genfigennus. Wir i chi).  Ac mae ein grŵp o Ddyffryn Nantlle wedi cyrraedd ei uchelfannau ei hun mewn hofrennydd, yn edrych ar dirwedd y diwydiant llechi o’r awyr er mwyn deall ei maint a’i raddfa. Ardderchog.

Ymysg ein hanturiaethau yn ystod yr haf roedd taith i Sioe Frenhinol Cymru. Roedd pedwar o’n grwpiau ar y stondin ‘Treftadaeth Ddisylw?’, yn tynnu hunluniau, siarad ag ymwelwyr am y prosiect a chasglu adborth ganddynt. Braf oedd cael gweld ein cyfranogwyr yn magu hyder wrth iddynt sylweddoli bod diddordeb gan bobl mewn gwrando ar bopeth roedd ganddynt i’w ddweud, a’u bod yn awyddus i gael rhagor o wybodaeth am y prosiect. Gwnaethon nhw hyd yn oed ymdopi â gwersylla, ac ymgyfarwyddo â’r maes enfawr i fwynhau’r hyn roedd y Sioe Frenhinol yn ei gynnig. Am waith arbennig – da iawn pawb!

Mae wedi bod mor brysur, mae’n anodd gwybod pryd i roi’r gorau i ysgrifennu. Fe allen ni sôn am grŵp Blaenrhondda yn cynnal ei waith cloddio archeolegol ei hun, grŵp Ceredigion Gyfyngedig? yn helpu i adfer peiriannau glo, a grŵp Abertawe yn lansio ei brosiect Sglefrfyrddio Trefol.  Wedyn, mae’r arddangosfeydd gwych o waith celf pobl ifanc a gweithgareddau yn y gogledd a’r de, a’r artist preswyl yng Ngheredigion. Mae ystafell gymunedol gyfforddus newydd yn y Trallwng i grwpiau lleol ei defnyddio, ac mae sesiynau peintio cerrig, teithiau archifau y tu ôl i’r llenni a theithiau preswyl i blastai wedi digwydd. Mae cyfranogwyr Treftadaeth Ddisylw? wedi sglefrfyrddio, ymweld â lleoedd, tynnu lluniau a chymryd rhan mewn sesiynau arforgampau. Maen nhw wedi beicio, cynnal arolygon, gweithredu ac archwilio. Yn bwysicaf oll, maen nhw wedi dysgu cymaint i ni, staff y prosiect, am y ffordd maen nhw’n ystyried treftadaeth a’r hyn sy’n bwysig. Rydyn ni wedi mwynhau mas draw.

Mae angen i mi sôn yn benodol am grŵp Llanelli, sef y grŵp cyntaf i dderbyn tystysgrifau Gwobr y Celfyddydau yn cydnabod ei waith gwych eleni. Da iawn!

Ac yn olaf – wrth i mi ysgrifennu hwn, rydw i yn ei chanol hi wrth baratoi ar gyfer Llais Ieuenctid, sy’n digwydd y penwythnos nesaf.  https://www.arts.wales/143317?diablo.lang=cym  Llais Ieuenctid yw’r digwyddiad arbennig cyntaf erioed sy’n dathlu’r effaith y gall diwylliant a threftadaeth ei chael ar fywydau pobl ifanc. Ond peidiwch â chymryd fy ngair i yn unig – caiff holl gyflwyniadau’r digwyddiad eu harwain gan y bobl ifanc eu hunain, a bydd ymwelwyr yn gallu gweld rhai o’u cyflawniadau mewn arddangosfa ddeuddydd arbennig. Ein grwpiau yng Ngheredigion, Llanelli a Blaenrhondda sy’n cynrychioli rhaglen Treftadaeth Ddisylw? ac rydyn ni’n falch iawn o fod yn rhan ohono. Mae ychydig o lefydd ar ôl o hyd, AM DDIM  – felly archebwch eich lle ac ymunwch â ni.  Mae’n bleser mawr gen i y gallwn chwarae rhan fawr yn y digwyddiad gwych hwn, a dwi’n edrych ymlaen at rannu’r haens gyda chi.

Helo!

By Polly Groom in 

I ddechrau, helo!  Os ydych chi’n darllen hwn, mae’n golygu eich bod chi wedi dod o hyd i’n tudalen we newydd sbon. Mae ychydig o waith i’w wneud cyn iddi gael ei chwblhau’n llwyr, ond mae golwg dda arni hyd yma, gobeithio’ch bod chi’n cytuno. Ond peidiwch â phoeni – nid yw’r ffaith bod gennym ‘gartref’ go iawn ar-lein erbyn hyn yn golygu na fyddwn ni ar gael ar y cyfryngau cymdeithasol. Ddim o gwbl – mae hynny’n sicr. P’un ai Twitter, Facebook neu Instagram sy’n mynd â’ch bryd, mae’r cyfan wedi ei gynnwys.

Felly, croeso i’n blog! A phwy ydym “ni”?
“Ni” yw staff a chyfranogwyr “Treftadaeth Ddisylw?” – rhaglen sy’n helpu pobl ifanc i gysylltu â threftadaeth, a rhoi cynnig ar nifer o sgiliau, gweithgareddau a chelfyddydau creadigol newydd ar hyd y ffordd. Dros yr wythnosau a’r misoedd nesaf byddwch yn clywed gan amrywiaeth o staff y prosiect, ein partneriaid ac, yn bwysicaf oll, rai o’r bobl ifanc sy’n cymryd rhan. Ond am y tro, gadewch i mi gyflwyno fy hun …

Polly ydw i. Dwi’n gweithio i Cadw ac rwy’n ffodus dros ben i arwain rhaglen Treftadaeth Ddisylw?. Nid rhaglen syml mohoni – mae pum sefydliad gwahanol yn cynnal saith prosiect  bach (gweler ein tudalennau gwe) – a rywsut, rwy’n ceisio cadw llygad ar bob un. Fi sydd hefyd yn gyfrifol am gyflwyno adroddiadau i Gronfa Dreftadaeth y Loteri, a roddodd y grant i ni allu cyflwyno’r prosiect uchelgeisiol hwn, felly mae digon gen i i’w wneud. Mae’r pum swyddog prosiect arall sy’n gweithio ledled Cymru yn wych, diolch i’r drefn – bydd cyfle iddyn nhw gyflwyno eu hunain yn nes ymlaen ar y blog hwn!

Daeth Treftadaeth Ddisylw? i fodolaeth ar ôl sylweddoli dau beth allweddol:
1 – mai pobl ifanc yw’r grŵp oedran lleiaf tebygol i ymgysylltu â threftadaeth
2 – bod llawer o bobl yn ystyried treftadaeth i fod yn rhywle rydych chi’n ymweld ag ef, castell neu blasty efallai.

Felly, nod ein rhaglen yw annog pobl ifanc i ystyried y dreftadaeth ar garreg eu drws, sy’n gwneud i’w tref neu dirwedd edrych fel y mae. Hefyd, roedd angen i ni roi sicrhau bod treftadaeth yn beth deniadol – felly gwnaethom siarad â phobl ifanc ledled Cymru a gweithio gyda nhw i lunio rhaglen o weithgareddau a digwyddiadaudiddorol, llawn hwyl, yn eu barn nhw. Ac mae popeth yn iawn hyd yma …